- Wat is een zorgtraject?
- Voordelen van een zorgtraject
- Rol van de arts
- Start van het zorgtraject
1. Wat is een zorgtraject?
Een zorgtraject regelt de behandeling en de follow-up van een patiënt met een chronische ziekte. Het is een verbintenis tussen 3 personen: de patiënt, zijn huisarts en zijn geneesheer-specialist.
Het zorgtraject begint nadat de drie partijen een “zorgtrajectcontract” ondertekend hebben. Het loopt gedurende vier jaar en kan eventueel verlengd worden.
Op 1 juni trad het zorgtraject “Chronische nierinsufficiëntie” in werking. Op 1 september werd het zorgtraject “Diabetes type 2” gelanceerd. In de toekomst zullen er ook voor andere chronische aandoeningen zorgtrajecten opgestart worden.
3 hoofdrolspelers
De huisarts heeft in een dergelijk traject de rol van coördinator: hij kent immers de medische, persoonlijke en familiale achtergrond van de patiënt. Hij staat dan ook in voor de planning, coördinatie en opvolging van het traject.
Vanuit zijn expertise ondersteunt en coacht de specialist de huisarts in zijn taak.
Bovendien is ook de bijdrage en het engagement van de patiënt belangrijk: hij verbindt zich er niet alleen toe om regelmatig op onderzoek te gaan, maar ook om een gezonde levensstijl aan te nemen.
Daarnaast worden ook andere eerstelijnszorgverleners ingeschakeld in het zorgtraject: apothekers, verpleegkundigen, …
2. Voordelen van een zorgtraject
Voordelen voor de patiënt
De patiënt krijgt de garantie van een kwaliteitsvolle verzorging. Zijn huisarts en zijn geneesheer-specialist zullen immers nauw met elkaar samenwerken om op die manier zijn behandeling en follow-up op elkaar af te stemmen. Tijdens de duur van het zorgtraject zal de patiënt geen remgelden meer moeten betalen bij de huisarts en bij de specialist: de raadplegingen worden dan volledig door het ziekenfonds terugbetaald. Ook zelfzorgmateriaal wordt makkelijker toegankelijk want met een voorschrift of ‘materiaalcheque’ zal de patiënt bij zijn huisapotheker geen eigen bijdrage moeten betalen voor het materiaal (behoudens uitzonderingen). Daarnaast krijgt de patiënt ook gerichte informatie op maat over wat hij zelf kan ondernemen om zijn ziekte zo goed mogelijk aan te pakken. Dankzij een individueel zorgplan wordt de patiënt persoonlijk begeleid en krijgt hij meer inzicht in zijn ziekte.
Voordelen voor de arts
De arts kan de patiënten in een zorgtraject beter opvolgen en zo de kwaliteit van de zorg verbeteren. Huisartsen, specialisten en andere zorgverleners werken samen om de behandeling van de patiënt te optimaliseren. Bovendien ontvangen huisartsen en specialisten een jaarlijkse forfaitaire vergoeding van 80 euro voor elke patiënt die bij hen een “zorgtrajectcontract” afsluit.
3. Rol van de arts
Rol van de huisarts
In samenwerking met de patiënt en de specialist stelt de huisarts een individueel zorgplan op. Dat plan omvat onder meer:
- concrete doelstellingen op maat van de patiënt (bijv. gewicht, rookstop)
- een geplande follow-up in functie van die doelstellingen
- praktische afspraken voor raadplegingen bij huisarts of specialist, verzorging door paramedici en technische onderzoeken.
De huisarts legt de patiënt de inhoud en de betekenis van het zorgtraject uit. Hij stelt samen met de patiënt een zorgplan op en begeleidt hem hierin. De huisarts coördineert de samenwerking met de andere zorgverleners om zo het zorgplan op te volgen en eventueel aan te passen.
Rol van de specialist
Als aandoeningsdeskundige heeft de specialist vooral een ondersteunende rol. Hij geeft de huisarts het nodige advies bij het opstellen van het zorgplan en ondersteunt ook de andere zorgverleners waar nodig.
Rol van andere zorgverleners
Op voorschrift van de huisarts verzorgt de diëtist raadplegingen diëtetiek voor patiënten met een zorgtraject. Die raadplegingen worden terugbetaald door de ziekteverzekering. De patiënt betaalt enkel het remgeld.
De podoloog organiseert, op medisch voorschrift, een aantal sessies podologie voor patiënten in een zorgtraject diabetes type 2. Ook hier betaalt de patiënt alleen het remgeld.
Patiënten in een zorgtraject diabetes krijgen educatie tot zelfzorg van thuisverpleegkundigen. Daarvoor moeten die verpleegkundigen wel een specifiek registratienummer gekregen hebben van het RIZIV.
De patiënten in een zorgtraject kunnen bij de apotheker terecht voor gratis zelfzorgmateriaal. De apotheker geeft de noodzakelijke uitleg over het goed gebruik van dat materiaal.
4. Start van het zorgtraject?
Als de patiënt voldoet aan alle voorwaarden, kan elk van de betrokken partijen (huisarts, specialist of patiënt) het initiatief nemen om een zorgtraject op te starten. Zowel de huisarts als de specialist moeten instemmen met een dergelijk zorgtraject voor de patiënt. In het geval van het zorgtraject Chronische Nierinsufficiëntie is die specialist een nefroloog of een internist werkzaam in een erkend dialysecentrum. In het zorgtraject Diabetes type 2 is de specialist een endocrinoloog-diabetoloog of een internist werkzaam in een conventiecentrum.
Tijdens een raadpleging bij de huisarts en bij de specialist wordt het contract door alle partijen ondertekend. De huisarts stuurt een kopie van het contract op naar de adviserend geneesheer van het ziekenfonds van de patiënt; het originele exemplaar wordt bewaard in het Globaal Medisch Dossier.
Het zorgtraject begint te lopen op de datum dat het ziekenfonds de kopie van het contract ontvangt. De adviserend geneesheer laat aan de patiënt en zijn artsen weten wanneer het traject start.
Als de patiënt van huisarts of specialist verandert tijdens het zorgtraject, moet er een nieuw contract opgesteld worden. De duur van het oorspronkelijke zorgtraject loopt wel gewoon door: het nieuwe contract geldt voor de resterende tijd.